Kategorizimi dhe kompensimi jo-adekuat i personave paraplegjik dhe tetraplegjik

GLPS dhe një qytetar parashtrojnë padi kundër Ministrisë së Financave, Punës dhe Transfereve

Personat paraplegjik dhe tetraplegjik përkufizohen si persona që si shkak i sëmundjes apo dëmtimit të sistemit nervor qendror apo periferik kanë humbur në formë të përhershme mundësinë e zhvendosjes dhe lëvizjes së ekstremiteteve të poshtme përkatësisht ekstremiteteve të poshtme dhe të sipërme. Duke qenë se personat paraplegjik dhe ata tetraplegjik nuk janë në gjendje që të përkujdesen për vete në mënyrë të pavarur, varësisht nga shkalla e dëmtimeve, ata për të kryer nevojat elementare ditore duhet të kenë shoqërues. Pavarësisht që statusin dhe të drejtat e këtyre dy kategorive aktualisht e rregullon Ligji nr.05/L -067 për statusin dhe të drejtat e personave paraplegjik dhe tetraplegjik, i cili ndër të tjera parasheh të drejtën në kompensim mujor si dhe të drejtën për kujdestar, në praktikë institucionet ua mohojnë këto drejta personave të tillë në bazë të vendimeve të paarsyetuara dhe duke mos i marrë parasysh raportet mjekësore që e vërtetojnë gjendjen shëndetësore të tyre.

Një fat të tillë e kishte edhe një qytetar nga Prishtina, i cili nga viti 2017 e deri në vitin 2022, ishte kategorizuar në grupin e parë të personave paraplegjik dhe tetraplegjik, me ç’rast kishte përfituar pension në shumën 375 euro në muaj. Por, pas ri-vlerësimit të gjendjes shëndetësore, Departamenti i Pensioneve në kuadër të Ministrisë së Financave, Punës dhe Transfereve (MFPT) më datë 21 mars 2023, ka refuzuar ankesën e këtij qytetari dhe ka lënë në fuqi vendimin e datës 16 nëntor 2022, më të cilin ky qytetar kategorizohet nga grupi i parë në grupin e dytë të personave paraplegjik dhe tetraplegjik dhe shuma e kompensimit mujor për të do të ishte 150 euro.

Ri-kategorizimi i qytetarit në grupin e dytë është bërë në kundërshtim të plotë me legjislacionin në fuqi pasi që nga raportet mjekësore vërehet se nuk ka përmirësim të gjendjes shëndetësore të tij, e për më tepër diagnoza specifikon që personi është i paaftë për vetëmbajtje të përhershme.

Pasi pala e pakënaqur ka përdorë të gjitha mjetet e rregullta për kundërshtimin e këtij vendimi, Qendra i ka ofruar mbështetje juridike ashtu që më datë 27 prill 2023, kanë dorëzuar si bashkëpaditës padinë për konfliktin administrativ në Gjykatën Themelore në Prishtinë – Departamenti për Çështje Administrative kundër MFPT-së.

Në këtë Padi, CSL-ja dhe qytetari pretendojnë kundërligjshmërinë e vendimit të Divizionit të Skemave Pensionale – Departamenti i Pensioneve në kuadër të MFPT-së (Vendimi i Kontestuar), i datës 21 mars 2023, për refuzimin e ankesës për rishqyrtim të vendimit me të cilin ai është kategorizuar në Grupin e Dytë dhe i është mohuar e drejta për shoqërues.

Bashkëpaditësit vlerësojnë se vendimi i kontestuar është marrë në kundërshtim me parimin kushtetues të mos diskriminimit, dispozitat e Ligjit për statusin dhe të drejtat e personave paraplegjik dhe tetraplegjik, Ligjin për Procedurën e Përgjithshme Administrative (LPPA) dhe Rregulloren (QRK) nr. 07/2017 për përbërjen, funksionimin, përgjegjësitë e komisionit vlerësues dhe përcaktimin e procedurave për njohjen e statusit dhe të drejtave të personave paraplegjik dhe
tetraplegjik (Rregullorja nr. 07/2017). Po ashtu, ky vendim përmban edhe shkelje të tjera si: mungesa e arsyetimit të aktit administrativ, diskriminim i personit me aftësi të kufizuara dhe i njëjti është nxjerrë bazuar në mosekzaminimin e duhur nga Komisioni Vlerësues. Të gjitha këto pretendime janë argumentuar me prova dhe arsyetime në Padi.

Po ashtu, marrë parasysh që ky rast ka të bëjë me shkeljen e të drejtave të personit me aftësi të kufizuara, sipas parimit për gjykim të drejtë dhe brenda një afati të arsyeshëm, i është kërkuar gjykatës që këtë çështje ta trajtojë me prioritet.

Po ashtu, nga Gjykata është kërkuar që të nxjerrë aktgjykim me të cilin aprovohet në tërësi kjo padi dhe t’i njihet këtij qytetari e drejta për kategorizimin në grupin e parë të personave paraplegjik dhe tetraplegjik, duke e detyruar kështu MFPT-në që t’i kompensojë shumat e pensionit nga data 21 mars 2023 deri në plotfuqishmërinë e aktgjykimit.

Aktualisht, edhe pse ka kaluar një vit nga parashtrimi i padisë, Qendra për Raste Gjyqësore Strategjike nuk ka pranuar asnjë vendim apo ftesë për seancë nga ana e Gjykatës.